Quá tải điện là một tình trạng không mong muốn xảy ra khi hệ thống điện của bạn không đủ sức chứa để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của các thiết bị. Điều này có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc như chập cháy, thiệt hại cho các thiết bị điện và thậm chí là mất an toàn cho người sử dụng. Vì vậy, trong bài viết này, Công ty P69 sẽ cùng bạn tìm hiểu về khái niệm quá tải điện là gì? Các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, cùng với cách kiểm tra quá tải điện chuẩn để đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện của bạn.

Quá tải điện là gì?

Quá tải điện (Overload) là hiện tượng xảy ra khi cường độ dòng điện vượt quá giới hạn cho phép. Đây là cơ sở để tính toán ampe (A) và là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự cố điện. Nó xảy ra khi các thiết bị điện có nhu cầu tiêu thụ điện vượt quá công suất định mức của hệ thống điện. Khi quá tải xảy ra, thiết bị bảo vệ quá tải (CB) sẽ ngắt kết nối điện để bảo vệ các thiết bị tránh khỏi nguy cơ cháy nổ, chập điện hoặc cháy dây điện.

Tác hại của quá tải điện

Quá tải điện có thể gây ra nhiều tác hại cho hệ thống điện và người sử dụng, bao gồm:

– Thiết bị điện không hoạt động đúng cách: Quá tải điện có thể gây ra sự cố điện và làm cho các thiết bị điện hoạt động không đúng cách hoặc bị hư hỏng.

– Giảm tuổi thọ của thiết bị điện: Quá tải điện có thể làm cho các thiết bị điện bị hư hỏng sớm hơn do áp lực lớn trên các linh kiện.

– Tăng chi phí sử dụng điện: Khi sử dụng nhiều thiết bị điện trong một thời gian ngắn, điện năng sẽ bị tập trung và quá tải trên hệ thống điện, dẫn đến tăng chi phí sử dụng điện.

– Gây cháy nổ, điện bị chập chờn: Quá tải điện có thể gây ra cháy nổ, chập điện và các sự cố liên quan đến điện, đặc biệt khi sử dụng các thiết bị điện không đúng cách.

– Mất điện: Khi quá tải điện xảy ra, thiết bị bảo vệ quá tải sẽ ngắt kết nối điện để bảo vệ hệ thống điện khỏi sự cố, dẫn đến mất điện tạm thời.

– Ảnh hưởng đến môi trường: Quá tải điện có thể dẫn đến tăng nhu cầu sử dụng điện, cần phải sản xuất thêm năng lượng, dẫn đến tăng khí thải, ảnh hưởng đến môi trường.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng quá tải điện

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng quá tải điện, trong đó phổ biến nhất là những nguyên nhân dưới đây:

1. Sử dụng một ổ cắm cho nhiều thiết bị điện

Một nguyên nhân cơ bản và thường gặp của hiện tượng quá tải điện là do sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng lúc trên một ổ cắm. Theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất, mỗi ổ cắm điện thông thường chỉ chịu được công suất tối đa là 3000W. Tuy nhiên, nhiều người vẫn kết nối đồng thời từ 3 đến 5 thiết bị điện trên một ổ cắm duy nhất, dẫn đến tổng công suất vượt quá giới hạn cho phép và gây ra hiện tượng quá tải điện.

2. Dây dẫn không đủ tải

Tiết diện của dây dẫn điện là chỉ số thể hiện khả năng chịu tải của các thiết bị điện trong hệ thống về công suất hay cường độ dòng điện. Nếu sử dụng dây dẫn điện có tiết diện nhỏ hơn nhu cầu sử dụng nhiều thiết bị điện, dây dẫn sẽ không đủ khả năng dẫn điện, gây ra hiện tượng quá tải. Trong trường hợp này, dây dẫn điện sẽ phát sinh nhiệt lượng cao và có thể làm cháy lớp vỏ bảo vệ ở bên ngoài, dẫn đến sự cố chập cháy hoặc nổ điện.

3. Aptomat không đạt công suất tải

Thường thì các gia đình sẽ lắp đặt aptomat trong hệ thống điện để bảo vệ chống lại sự cố quá tải và ngắn mạch. Tuy nhiên, nếu aptomat bạn sử dụng có mức định mức bảo vệ thấp trong khi gia đình bạn lại thường xuyên sử dụng quá công suất định mức thì sẽ gây ra hiện tượng aptomat nhảy liên tục. Tuy nhiên, việc sử dụng aptomat cũng có thể gây ảnh hưởng đến tuổi thọ của các thiết bị điện do những tác động không mong muốn trong quá trình hoạt động của aptomat.

4. Thiết bị điện bị hư hỏng

Các thiết bị điện bị hư hỏng có thể bao gồm các đường dây điện bị cắt đứt, máy biến áp bị cháy, máy phát điện bị hỏng, bộ điều khiển bị lỗi, công tắc, ổ cắm, bóng đèn, tủ điện nhẹ, mạch điện tử,… Khi một thiết bị điện bị hư hỏng, nó có thể tạo ra điện trở thấp hơn, tạo ra dòng điện lớn hơn hoặc gây ra đoản mạch điện.

Nếu các thiết bị điện bị hư hỏng không được phát hiện và sửa chữa kịp thời, chúng có thể gây ra hiện tượng quá tải trong hệ thống điện. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng động cơ bị chết, hư hỏng các thiết bị điện và có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng.

Cách kiểm tra quá tải điện chuẩn từ chuyên gia

Để kiểm tra quá tải điện, cần phải đảm bảo an toàn cho bản thân trước tiên. Chuyên gia khuyên nên tìm đến các chuyên gia điện lực hoặc kỹ thuật viên có kinh nghiệm để kiểm tra hệ thống điện của gia đình hay doanh nghiệp.

Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện các bước kiểm tra đơn giản sau để xác định khả năng quá tải điện của hệ thống điện của mình:

1. Kiểm tra quá tải điện trong các tòa nhà và công trình xây dựng

Việc kiểm tra quá tải điện trong các tòa nhà và công trình xây dựng là một công việc quan trọng để đảm bảo an toàn cho người sử dụng và bảo vệ hệ thống điện. Sau đây là một số phương pháp kiểm tra quá tải điện chuẩn từ chuyên gia:

– Kiểm tra công suất định mức của các thiết bị điện: Bạn cần xác định công suất định mức của các thiết bị điện được sử dụng trong tòa nhà hoặc công trình xây dựng. Bạn có thể tìm thấy thông tin này trên nhãn hiệu của thiết bị điện hoặc trong tài liệu hướng dẫn sử dụng.

– Kiểm tra điện áp và dòng điện: Bạn cần kiểm tra điện áp và dòng điện của các đường dây điện để đảm bảo chúng không vượt quá giới hạn an toàn. Bạn có thể sử dụng thiết bị đo đạc điện áp và dòng điện để kiểm tra.

– Kiểm tra aptomat và CB: Aptomat và CB là các thiết bị bảo vệ quá tải và ngắn mạch trong hệ thống điện. Bạn cần kiểm tra chúng để đảm bảo hoạt động tốt và có độ nhạy cảm đúng chuẩn.

– Kiểm tra tiết diện dây điện: Tiết diện của dây điện cần phù hợp với nhu cầu sử dụng của thiết bị điện. Nếu tiết diện quá nhỏ, dây điện sẽ không đủ dẫn điện và có nguy cơ gây quá tải điện. Bạn có thể kiểm tra tiết diện bằng cách sử dụng bảng tính tính toán tiết diện hoặc thông qua tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất.

– Kiểm tra hệ số công suất: Hệ số công suất cho biết khả năng sử dụng năng lượng điện một cách hiệu quả của hệ thống điện. Bạn cần kiểm tra hệ số công suất để đảm bảo không có sự lãng phí năng lượng và hệ thống không bị quá tải.

– Thực hiện các bài kiểm tra chuyên sâu: Nếu bạn không chắc chắn về trạng thái của hệ thống điện, bạn nên thực hiện các bài kiểm tra chuyên sâu như kiểm tra phản hồi điện của các thiết bị, kiểm tra hiệu suất năng lượng, hoặc kiểm tra chất lượng điện năng.

2. Kiểm tra quá tải điện trong các nhà máy sản xuất và trạm biến áp

Việc kiểm tra quá tải điện trong các nhà máy sản xuất và trạm biến áp được thực hiện thường xuyên và nghiêm ngặt bởi những chuyên gia điện có trình độ cao. Các bước kiểm tra bao gồm:

– Xác định công suất định mức của hệ thống điện và thiết bị điện: Điều này giúp xác định công suất tối đa mà hệ thống điện và thiết bị điện có thể chịu đựng mà không bị quá tải.

– Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quá tải điện: Điều này bao gồm xác định các yếu tố như mức độ sử dụng điện, khả năng chịu tải của dây dẫn điện, tiết diện dây điện, và cách kết nối các thiết bị.

– Kiểm tra hệ thống điện và thiết bị điện: Chuyên gia sẽ thực hiện kiểm tra từng phần của hệ thống điện và thiết bị điện, bao gồm đo lường cường độ dòng điện, đo lường điện áp và xác định các thiết bị điện có vấn đề.

– Kiểm tra aptomat và CB: Kiểm tra aptomat và CB là một bước quan trọng để đảm bảo rằng chúng có thể ngắt điện khi cần thiết để bảo vệ hệ thống điện và thiết bị điện khỏi sự cố quá tải.

– Điều chỉnh và nâng cấp hệ thống điện và thiết bị điện: Nếu phát hiện quá tải điện, chuyên gia sẽ đề xuất các giải pháp điều chỉnh và nâng cấp hệ thống điện và thiết bị điện để đảm bảo an toàn và hiệu suất của hệ thống điện. Các giải pháp có thể bao gồm tăng cường khả năng chịu tải của dây dẫn điện, sử dụng các thiết bị điện có công suất lớn hơn, hoặc tăng cường khả năng bảo vệ của aptomat và CB.

3. Hướng dẫn kiểm tra quá tải điện bằng ampe kìm

Để kiểm tra quá tải điện bằng đồng hồ ampe kìm, bạn thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Nhấn và công tắc nguồn để khởi động thiết bị

Bước 2: Điều chỉnh thiết bị về thang đo công suất (ký hiệu W)

Bước 3: Nhấn và cần gạt để mở hàm kẹp cảm biến và kẹp lấy dây điện có dòng cần đo

Bước 4: Đọc kết quả đo được trả về trên màn hình hiển thị

Bước 5: So sánh kết quả đo được với công suất định mức khi lắp đặt hệ thống điện. Nếu công suất đo được cao hơn thì dòng điện đang ở trạng thái quá tải.

Ví dụ, bạn đang sử dụng dòng điện có hiệu điện thế là 200V và 15A thì hệ thống điện có thể chịu được mức tải công suất tối đa là 3300W. Nhưng khi sử dụng ampe kìm để đo công suất cho dòng điện, kết quả trả về lại cao hơn mức 3300W thì tức là gia đình bạn đang sử dụng quá tổng mức công suất cho phép. Lúc này, hiện tượng quá tải điện sẽ xảy ra, dẫn theo đó là các sự cố cháy nổ, chập điện,…

Cách phòng ngừa tình trạng quá tải điện

Để phòng ngừa tình trạng quá tải điện, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

– Thực hiện kiểm tra hệ thống điện thường xuyên để phát hiện sớm các hư hỏng và sự cố liên quan đến quá tải điện.

– Không sử dụng quá công suất định mức của thiết bị điện.

– Sử dụng dây dẫn điện có đường kính đúng với nhu cầu sử dụng và tuân thủ các quy định về cách thi công, lắp đặt dây điện.

– Lắp đặt aptomat, cầu dao tự động và bảo vệ ngắn mạch để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và thiết bị điện.

– Thực hiện bảo trì định kỳ cho hệ thống điện, bao gồm việc kiểm tra và làm sạch các thiết bị, đường dây, các bộ phận điện.

– Tăng cường giám sát hệ thống điện bằng các cảm biến, thiết bị đo lường và thiết bị giám sát để phát hiện sớm các sự cố và hư hỏng liên quan đến quá tải điện.

– Tìm hiểu và tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn về hệ thống điện trong công trình, nhà máy sản xuất và trạm biến áp.

– Tăng cường đào tạo, nâng cao nhận thức và kiến thức cho nhân viên liên quan đến vận hành, bảo trì hệ thống điện.

– Có kế hoạch ứng phó với tình huống khẩn cấp và sự cố xảy ra liên quan đến quá tải điện, bao gồm việc đào tạo nhân viên về cách xử lý sự cố.

Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và giải đáp miễn phí tại địa chỉ:

Thông tin liên hệ P69 – Nhà Thầu Cơ Điện M&E