Trong các thiết bị điện, dụng cụ cầm tay thường có các công tắc bật tắt được gọi là diac. Vậy bạn đã biết diac là gì, công dụng, cấu tạo, cũng như cách kiểm tra và cách đo diac như thế nào? Bài viết dưới đây của công ty P69 sẽ mang đến cho bạn những thông tin cần thiết về linh kiện diac trong các máy móc, thiết bị.

Diac là gì?

DIAC (Diode for Alternating Current) là một linh kiện có thể dẫn dòng điện xoay chiều khi điện áp đầu vào vượt qua mức điện áp của nó. Đây là một loại diode hai chiều có thể chuyển đổi trạng thái hoạt động từ trạng thái tắt sang trạng thái bật khi có điện áp đi vào.

DIAC là một linh kiện hai chiều có hai điện cực tương ứng với dòng điện xoay chiều. Mức điện áp ngưỡng phổ biến của DIAC là khoảng 30V. Nó là một linh kiện phổ biến trong các dụng cụ cầm tay, chẳng hạn như máy khoan pin, máy cắt cầm tay, đèn bàn, vv.

Ký hiệu của diac

Ký hiệu của DIAC là một ký hiệu kết hợp giữa hai ký hiệu đại diện cho các transistor kết nối ngược với nhau. Cụ thể, ký hiệu của DIAC là một ký hiệu hình tam giác hai mũi tên trỏ vào nhau, tượng trưng cho hai transistor kết nối ngược với nhau. Ký hiệu của diac giống như 2 Diode song song và ngược chiều nhau. Khi mắc diac vào mạch, ta không cần quan tâm đến chiều và ký hiệu các chân của diac. Bởi vì khi sử dụng với dòng điện xoay chiều thì vai trò của 2 chân này là như nhau.

Ký hiệu diac trong các bản vẽ điện tử như sau:

Cấu tạo của diac

DIAC (Diode for Alternating Current) là một loại linh kiện bán dẫn hai chiều được sử dụng để dẫn dòng điện xoay chiều.

Cấu tạo của DIAC gồm hai lớp bán dẫn P-N-P-N, có dạng giống như một đoạn nối tiếp hai transistor kết nối ngược với nhau. Lớp N-P-N ở giữa là lớp bán dẫn phổ thông và được gọi là “trung tâm”, trong khi hai lớp P-N trên và dưới được gọi là “điện cực”. Các điện cực được đánh số là MT1 và MT2.

Nguyên lý hoạt động của diac

Nguyên lý hoạt động của DIAC dựa trên hiện tượng phá vỡ bề mặt bán dẫn (avalanche breakdown) khi điện áp vượt qua mức ngưỡng. Khi mức điện áp đầu vào càng tăng, hiện tượng phá vỡ bề mặt bán dẫn trên các điện cực càng xảy ra. Khi điện áp vượt qua mức ngưỡng của DIAC, các điện cực bắt đầu dẫn dòng điện và cho phép dòng điện xoay chiều chảy qua DIAC.

Khi dòng điện qua DIAC, điện áp giảm đáng kể so với điện áp đầu vào, giống như một chân resistor. Sau khi điện áp đầu vào giảm đến mức xác định, DIAC sẽ ngắt dòng điện và trở lại trạng thái cấm dòng điện ban đầu.

Tóm lại, DIAC hoạt động như một công tắc tự động cho phép dòng điện xoay chiều chảy qua nó khi điện áp đầu vào vượt qua mức ngưỡng, và ngăn chặn dòng điện chảy qua nó khi điện áp đầu vào giảm xuống mức xác định.

Công dụng của diac

Diac được sử dụng rất phổ biến trong các mạch điều khiển đầu vào AC, bởi vì nó có khả năng bật và tắt dòng điện theo chu kỳ AC. Điều này làm cho diac trở thành một linh kiện quan trọng trong việc giúp điều khiển đầu vào AC tốt hơn.

Một ứng dụng phổ biến của diac là trong các mạch điều khiển động cơ. Diac được sử dụng để điều khiển đầu vào AC của động cơ, giúp kiểm soát tốc độ và hướng xoay của động cơ. Ngoài ra, diac cũng được sử dụng trong các mạch điều khiển đèn LED, giúp điều khiển độ sáng và màu sắc của đèn LED.

Các thiết bị điện gia dụng cũng sử dụng diac để điều khiển đầu vào AC, giúp điều khiển các chức năng của thiết bị một cách chính xác và hiệu quả hơn. Ngoài các ứng dụng trên, diac còn được sử dụng trong các mạch xử lý tín hiệu AC khác, giúp tăng tính đáng tin cậy và ổn định của mạch điện tử.

Tóm lại, diac là một linh kiện điện tử quan trọng và rất phổ biến trong các mạch điều khiển đầu vào AC. Nó giúp các thiết bị điện tử hoạt động một cách chính xác và hiệu quả hơn, đồng thời tăng tính đáng tin cậy và ổn định của mạch điện tử.

Cách đo và kiểm tra diac

Để đo và kiểm tra diac, bạn cần sử dụng các thiết bị đo điện tử như multimeter hoặc oscilloscope. Dưới đây là cách đo và kiểm tra diac với multimeter:

• Đặt multimeter vào chế độ đo điện trở (ohm).
• Kết nối đầu đo dương của multimeter vào chân A1 của diac, và đầu đo âm vào chân A2 của diac.
• Đo giá trị điện trở của diac bằng multimeter. Nếu giá trị đo được là rất lớn (vô cực), điều đó có nghĩa là diac bị hỏng.

Nếu bạn muốn kiểm tra diac với oscilloscope, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Kết nối đầu vào của oscilloscope vào chân A1 và chân A2 của diac.
• Đặt oscilloscope vào chế độ đo tín hiệu AC.
• Áp dụng tín hiệu AC vào đầu vào của diac.
• Kiểm tra tín hiệu đầu ra của diac bằng oscilloscope. Nếu tín hiệu đầu ra không đúng như mong đợi, điều đó có thể cho thấy diac bị hỏng.

Nếu bạn không có kinh nghiệm với thiết bị đo điện tử, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia hoặc kỹ thuật viên để tránh làm hỏng linh kiện hoặc làm tổn thương bản thân.

Các lưu ý khi sử dụng diac

Để sử dụng diac một cách an toàn và hiệu quả, bạn cần lưu ý các điểm sau:

1. Đảm bảo rằng bạn sử dụng diac với các thông số kỹ thuật phù hợp với mạch điện của bạn.
2. Tránh quá áp điện áp vào diac, vì điều này có thể gây hư hỏng hoặc phá hủy linh kiện.
3. Nếu bạn không chắc chắn về giá trị hoặc thông số của diac, cần kiểm tra lại bằng các thiết bị đo điện tử để tránh nhầm lẫn và đảm bảo an toàn khi sử dụng.
4. Đảm bảo rằng diac được đặt ở vị trí đúng trong mạch điện của bạn.
5. Tránh xử lý diac bằng tay không hoặc không đúng cách, vì điều này có thể gây hư hỏng hoặc phá hủy linh kiện.
6. Nếu bạn phát hiện diac của mình bị hỏng, hãy thay thế nó bằng một linh kiện mới và phù hợp với mạch điện của bạn.

Tóm lại, khi sử dụng diac, bạn cần lưu ý các điểm trên để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho mạch điện của bạn. Nếu bạn không chắc chắn về cách sử dụng diac hoặc các linh kiện điện tử khác, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia hoặc kỹ thuật viên để tránh làm hỏng linh kiện hoặc làm tổn thương bản thân.

Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và giải đáp miễn phí tại địa chỉ:

Thông tin liên hệ P69 – Nhà Thầu Cơ Điện M&E